မွန်ဂိုလီးယား Kanjur စာမူများ ပထမအကြိမ် ပြန်လည်ရိုက်နှိပ်ထားသော အတွဲငါးတွဲကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

Mongolian Kanjur ၏ ၁၀၈ တွဲ (ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းဂန်ကျမ်းများ) National Mission for Manuscripts အောက်တွင် 2022 ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေရန် မျှော်လင့်ထားသည်။.

ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာနသည် အတွဲ ၁၀၈ တွဲ ပြန်လည်ပုံနှိပ်ခြင်းဆိုင်ရာ ပရောဂျက်ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ မွန်ဂိုလီးယား ကန်ဂျူး National Mission for စာမူ (NMM)။ NMM အောက်တွင်ထုတ်ဝေသော Mongolian Kanjur ၏ပထမတွဲငါးအုပ်ကို အိန္ဒိယသမ္မတ Shri Ram Nath Kovind အား 4 ရက်နေ့တွင် ဓမ္မ Chakra Day ဟုလည်းသိကြသော Guru Purnima အခမ်းအနား၌ ပေးအပ်ခဲ့ပါသည်။^th 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လ။ ထို့နောက် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ မွန်ဂိုလီးယား သံအမတ်ကြီး Mr. Gonching Ganbold အား အိန္ဒိယနိုင်ငံ ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာနမှ နိုင်ငံတော် ၀န်ကြီး (လွတ်လပ်သော တာဝန်ခံ) နှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်နယ် ၀န်ကြီး Shri Prahlad ထံသို့ ပေးအပ်ခဲ့ပါသည်။ Singh Patel သည် လူနည်းစုရေးရာ ဝန်ကြီး Shri Kiren Rijiju ၏ ရှေ့မှောက်တွင်၊

Mongolian Kanjur ၏ 108 တွဲအားလုံးကို 2022 ခုနှစ် မတ်လတွင် ထုတ်ဝေမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

The Pime Minister of India, Sh. Narendra Modi သည် Dhamma Chakra အခမ်းအနားတွင် " Guru Poornima ၏ဤနေ့၌ကျွန်ုပ်တို့သည်မြတ်စွာဘုရားအားရှိခိုးကြသည်။ ဤအခါသမယတွင် မွန်ဂိုလီးယား Kanjur ၏မိတ္တူများကို မွန်ဂိုလီးယားအစိုးရထံ တင်ပြပါသည်။ ဟိ မွန်ဂိုလီးယား ကန်ဂျူး မွန်ဂိုလီးယားမှာ အလွန်လေးစားတယ်။”

လက်ရေးစာမူများအတွက် အမျိုးသားမစ်ရှင်ကို ခရီးသွားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ အိန္ဒိယအစိုးရမှ ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး လက်ရေးစာမူများတွင် ထိန်းသိမ်းထားသော အသိပညာများကို မှတ်တမ်းပြုစုခြင်း၊ ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် ဖြန့်ဝေခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ မစ်ရှင်၏ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုမှာ ရှားပါးပြီး မထုတ်ဝေရသေးသော စာမူများကို ထုတ်ဝေရန်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့တွင် ပါ၀င်သည့် အသိပညာများကို သုတေသီများ၊ ပညာရှင်များနှင့် သာမန်ပြည်သူလူထုထံ ပျံ့နှံ့စေရန်ဖြစ်သည်။ ဤအစီအစဥ်အရ၊ Mongolian Kanjur ၏ အတွဲ ၁၀၈ တွဲကို Mission မှ ပြန်လည်ပုံနှိပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အတွဲအားလုံးကို မတ်လ၊ 2003 ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ဤလုပ်ငန်းကို ထင်ရှားကျော်ကြားသော Scholar Prof. Lokesh Chandra ၏ ကြီးကြပ်မှုအောက်တွင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

108 တွဲရှိ ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းဂန် မွန်ဂိုလီးယား Kanjur သည် မွန်ဂိုလီးယားတွင် အရေးကြီးဆုံး ဘာသာရေးစာသားအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ မွန်ဂိုလီးယားဘာသာစကားတွင် 'ကန်ဂျူး' ဆိုသည်မှာ 'တိကျသောအမိန့်'- အထူးသဖြင့် မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ စကားဖြစ်သည်။ မွန်ဂိုလီးယား ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များက မြင့်မြတ်သော ဓလေ့ထုံးတမ်းတစ်ခုအဖြစ် နေ့စဉ်ဘဝတွင် Kanjur ကို ဘုရားကျောင်းများတွင် ကိုးကွယ်ကြပြီး Kanjur ၏ မျဉ်းများကို ရွတ်ဆိုကြသည်။ Kanjur ကို မွန်ဂိုလီးယားရှိ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိုင်းလိုလိုတွင် ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Mongolian Kanjur ကို တိဗက်ဘာသာမှ ဘာသာပြန်ထားသည်။ Kanjur ၏ဘာသာစကားမှာ Classical Mongolian ဖြစ်သည်။ Mongolian Kanjur သည် မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံအတွက် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမှတ်လက္ခဏာတစ်ခု ပံ့ပိုးပေးသည့် အရင်းအမြစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။

ဆိုရှယ်လစ်ခေတ်အတွင်း၊ ကြေးနန်းစာမူများကို မီးတောက်များဆီသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများသည် ၎င်းတို့၏ မြင့်မြတ်သောကျမ်းဂန်များကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၆-၅၈ ခုနှစ်အတွင်း ပါမောက္ခ Raghu Vira သည် ရှားပါး Kanjur လက်ရေးစာမူများ၏ မိုက်ခရိုဖလင်ကော်ပီကို အိန္ဒိယသို့ ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 1956 တွဲပါရှိသော Mongolian Kanjur ကို 58 ခုနှစ်များတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ပါလီမန်အမတ်ဟောင်း (Rajya Sabha) ပါမောက္ခ Lokesh Chandra မှ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ယခု ထုတ်ဝေသည့်စာအုပ်ကို အမျိုးသားသာသနာ၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၊ အစိုးရ၊ အိန္ဒိယ၊ အတွဲတိုင်းတွင် မွန်ဂိုလီးယားဘာသာဖြင့် သုတ္တန်၏မူရင်းခေါင်းစဉ်ကို ညွှန်ပြသော အကြောင်းအရာများစာရင်း ပါရှိမည်ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယနှင့် မွန်ဂိုလီးယားအကြား သမိုင်းဝင် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးသည် ရာစုနှစ်များစွာ ရှိခဲ့ပြီ။ ခရစ်ယာန်ခေတ်အစောပိုင်းကာလတွင် အိန္ဒိယယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာရေးသံတမန်များက ဗုဒ္ဓဘာသာကို မွန်ဂိုလီးယားသို့ သယ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ယနေ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် မွန်ဂိုလီးယားတွင် တစ်ခုတည်းသော အကြီးဆုံးဘာသာရေးဂိုဏ်းကို ဖွဲ့စည်းကြသည်။ အိန္ဒိယသည် ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် မွန်ဂိုလီးယားနှင့် တရားဝင် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ နှစ်နိုင်ငံအကြား လွှမ်းခြုံသော ဆက်ဆံရေးသည် ယခုအခါ အမြင့်အသစ်သို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ယခုအခါတွင်၊ မွန်ဂိုလီးယားအစိုးရအတွက် အိန္ဒိယအစိုးရမှ မွန်ဂိုလီးယားအစိုးရမှ မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံထုတ်ထုတ်ဝေမှုသည် အိန္ဒိယနှင့်မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံကြား ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ သင်္ကေတတစ်ခုအနေဖြင့် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး လာမည့်နှစ်များအတွင်း နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေမည်ဖြစ်သည်။

***