COVID-19 ကပ်ရောဂါအခြေအနေတွင်၊ လူဦးရေတစ်ခုလုံးကို ကူးစက်ခွင့်ပြုပါက နွားများ၏ကိုယ်ခံစွမ်းအားသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီး အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပဋိပစ္စည်းများကို ဖော်ထုတ်ကာ ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဤနေရာတွင် အဓိကစိုးရိမ်ရသည့်အချက်မှာ ခုခံအားစနစ်အားနည်းသော လူဦးရေသည် ပိုမိုထိခိုက်လွယ်ပြီး ပြင်းထန်သောရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ခြေများသည်။ ဤအမျိုးအစားသည် အထူးသဖြင့် နဂိုရှိပြီးသား ရောဂါအခြေအနေရှိ သက်ကြီးရွယ်အိုများကို ရည်ညွှန်းပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ကနဦးအဆင့်တွင်၊ အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုမှာ လူဦးရေကိုကာကွယ်ရန်နှင့် ရောဂါ၏သဘောသဘာဝနှင့် လမ်းကြောင်းကို နားလည်သည်အထိ အတတ်နိုင်ဆုံး နှောင့်နှေးစေရန် လူစုလူဝေးဖြင့် ခပ်ခွာခွာနေခြင်း/ quarantine လေ့ကျင့်ရန်ဖြစ်သည်။ ကုသခြင်းကို ကာကွယ်ဆေးပုံစံဖြင့် ရရှိနိုင်သည်။
သို့သော် လူအချို့က လူမှုအကွာအဝေးသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသောကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် မကောင်းကြောင်း ငြင်းခုံကြသည်။နွားကိုယ်ခံစွမ်းအား'' ။
ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံပေါင်း 210 ကျော်သည် ယခုအခါ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ပိုး ကူးစက်ခံထားရသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကပ်ရောဂါသည် နိုင်ငံများကို တွန်းလှန်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည်။ ပိတ်ဆို့ရှာဖွေမှုပြီးမှသာ နှင့်မြှင့်တင်ရန် လူမှုရေးအကွာအဝေး (လူတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အနည်းဆုံး တစ်မီတာအကွာအဝေးတွင် ရှိနေသူများ) ရောဂါပြန့်ပွားမှုကို နှေးကွေးစေရန် အများသူငှာ နေရာတိုင်းတွင် ပရိုတိုကောများ။ ယုံကြည်စိတ်ချရသော ကုသနည်းနှင့် ကာကွယ်ဆေးကို မျက်မြင်တွင် မတွေ့ရဘဲ၊ ၎င်းသည် ရောဂါပြန့်ပွားမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် အကောင်းဆုံး ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ရွေးချယ်မှုဖြစ်ပုံရသည်။
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များသည် ရောဂါတိုက်ဖျက်ရန် နည်းဗျူဟာများကို တီထွင်နေကြသည့် COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် မကြာသေးမီက သတင်းများထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံများသည် တင်းကြပ်သောလော့ခ်ချခြင်းကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် လူများကို တတ်နိုင်သမျှ အထီးကျန်နေခြင်းဖြင့် သို့မဟုတ် ရောဂါကူးစက်နိုင်စေရန်နှင့် နွားကိုယ်ခံစွမ်းအားကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းဖြင့် ရောဂါကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်စေမည့် ရွေးချယ်စရာများနှင့် ရုန်းကန်နေရသည်။ ရွေးချယ်မှုရွေးချယ်မှုသည် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်သည့် အချက်များစွာပေါ်တွင် မူတည်သည်။ Covid-19 ရောဂါပြင်းထန်မှု၊ ဗိုင်းရပ်စ်ပေါက်ဖွားချိန်နှင့် ၎င်း၏ခန္ဓာကိုယ်မှ ကင်းရှင်းမှု၊ မတူညီသော ရာသီဥတုအခြေအနေများတွင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး အားနည်းမှုနှင့် ရောဂါပိုးရှိသူကို ကိုင်တွယ်ရန်နှင့် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရန် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာစနစ် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုစသည့် သွယ်ဝိုက်သောအချက်များ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝန်ထမ်းများနှင့် သာမန်ပြည်သူလူထုနှင့် နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးအင်အား၊
COVID-19 ကပ်ရောဂါအခြေအနေတွင်၊ လူဦးရေတစ်ခုလုံးကို ကူးစက်ခွင့်ပြုပါက နွားများ၏ကိုယ်ခံစွမ်းအားသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီး အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပဋိပစ္စည်းများကို ဖော်ထုတ်ကာ ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော်၊ ဤနေရာတွင် အဓိကစိုးရိမ်စရာမှာ အားနည်းသော ကိုယ်ခံအားစနစ်ရှိသော လူဦးရေသည် ပို၍ ထိခိုက်လွယ်ပြီး ပြင်းထန်သော ရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပြီး ထိရောက်သော ပဋိပစ္စည်းများ မထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် သေဆုံးနိုင်ခြေရှိသည်။ ဤအမျိုးအစားသည် ကင်ဆာ၊ ပန်းနာရင်ကျပ်၊ ဆီးချို၊ နှလုံးရောဂါ စသည်တို့ကဲ့သို့သော နဂိုရှိရင်းစွဲရောဂါအခြေအနေရှိ သက်ကြီးရွယ်အိုများကို ရည်ညွှန်းပြီး ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို ထိခိုက်စေပြီး တစ်ဦးချင်းစီကို ပိုမိုထိခိုက်လွယ်စေသည်။ ထို့ကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ ကနဦးအဆင့်များတွင်၊ အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုမှာ လူဦးရေကိုကာကွယ်ရန် လူမှုအကွာအဝေး/ quarantine လေ့ကျင့်ရန်နှင့် ရောဂါ၏သဘောသဘာဝနှင့် လမ်းကြောင်းကို နားလည်သည်အထိ ဖြစ်နိုင်သမျှ နှောင့်နှေးစေပါသည်။ ကုသခြင်းကို ကာကွယ်ဆေးပုံစံဖြင့် ရရှိနိုင်သည်။ ထို့ထက် ပိုအရေးကြီးသည်မှာ၊ ဤရွေးချယ်မှုသည် အစိုးရများအား ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအခြေခံအဆောက်အအုံနှင့်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများကို ထိရောက်စွာတိုက်ဖျက်ရန်အတွက် အချိန်ပေးရုံသာမက ရောဂါရှာဖွေစမ်းသပ်မှုများနှင့် ကာကွယ်ဆေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ သုတေသနလုပ်ငန်းများကိုပါ စတင်လုပ်ဆောင်နိုင်စေပါသည်။ ၎င်းသည် ကပ်ရောဂါကို ကိုင်တွယ်ရန် သက်ဆိုင်ရာ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် စနစ်များ မပိုင်ဆိုင်သော အိန္ဒိယနိုင်ငံကဲ့သို့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများနှင့် ပိုမိုသက်ဆိုင်ပါသည်။ ယင်း၏ အားနည်းချက်မှာ နိုင်ငံများအပေါ် ကြီးမားသော စီးပွားရေးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ယိုစီးမှု ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် လူမှုအကွာအဝေးနှင့် နွားများ ခုခံကာကွယ်မှုကြားတွင် မည်သည့်ရွေးချယ်မှုကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ခက်ခဲသည်။
အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများသည် ထိုကဲ့သို့ ကပ်ရောဂါကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုလားသော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံများ ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီး နွားကိုယ်ခံစွမ်းအားသည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ယူကေနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂကဲ့သို့သော နိုင်ငံများသည် လူများကို လူစုလူဝေးဖြင့် ခပ်ခွာခွာနေခြင်းနှင့် ထိခိုက်လွယ်သောလူဦးရေကို ကိုင်တွယ်ရန် အစီအမံများကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းမရှိဘဲ လူများကို COVID-19 ကူးစက်နိုင်စေခဲ့သည်။ အထက်ဖော်ပြပါ အပိုဒ် 4 တွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ခုခံအားကျဆင်းမှုစနစ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် တွဲဖက်တည်ရှိနေသော အခြေအနေများနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် အထူးသဖြင့် သေဆုံးမှုအများအပြားကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ဤနိုင်ငံများတွင် မှားယွင်းသွားသည်မှာ သက်ကြီးရွယ်အိုဦးရေ များပြားနေပြီး ယင်းရောဂါကို ဖော်ထုတ်ပြသခြင်းသည် ဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များ ရှိသည်ဟူသော အချက်ကို အကဲဖြတ်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါနိုင်ငံများသည် COVID-19 ရောဂါ၏ သဘောသဘာဝနှင့် ပြင်းထန်မှုတို့ကို နားမလည်ဘဲ ၎င်းတို့၏ လူဦးရေစာရင်း ဖြန့်ဝေမှုကို လွဲမှားစွာ လျစ်လျူရှုခြင်းမရှိဘဲ စီးပွားရေးကို ကာကွယ်ရန် စိတ်ကူးဖြင့် ယင်းနိုင်ငံများက ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
အခြားတစ်ဖက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် စီးပွားရေးအကျိုးဆက်များ ကုန်ကျစရိတ်များသော်လည်း COVID-19 ဝင်ရောက်လာချိန်မှစ၍ တင်းကျပ်သော lockdown ကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ကစားကာ လူမှုအကွာအဝေးကို ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အားသာချက်မှာ ရောဂါ၏ သဘောသဘာဝနှင့် ပြင်းထန်မှုအား အခြားနိုင်ငံများတွင် ဖြစ်ပွားမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများ၏ အမှားများမှ သင်ခန်းစာယူစရာများကို အခြေခံ၍ သိရှိထားပြီးဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် လူငယ်လူရွယ်အများစုကို ပိုင်ဆိုင်ရခြင်း၏ လူဦးရေစာရင်းဆိုင်ရာ အားသာချက်ရှိသော်လည်း သက်ကြီးရွယ်အိုဦးရေသည် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများရှိ အရေအတွက်နှင့် ညီမျှနေသေးသည်။ ထို့ကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် တင်းကျပ်သော ပိတ်ဆို့ခြင်းများကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ထိခိုက်လွယ်သော သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့်အတူ လူဦးရေတစ်ခုလုံးကို ကာကွယ်ရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် COVID-19 ရောဂါရှာဖွေစမ်းသပ်မှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှု၊ COVID-19 ဆန့်ကျင်သည့် ဆေးဝါးများကို စမ်းသပ်ခြင်းနှင့် ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရမှုများကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန်အတွက် ဆေးရုံများ တပ်ဆင်ပေးခြင်းသာမက သေဆုံးမှုလည်း နည်းပါးစေခြင်းအတွက် အိန္ဒိယတွင် အချိန်အလုံအလောက် ပေးစွမ်းနိုင်ခဲ့သည်။
COVID-19 နှင့် ပတ်သက်သော လက်ရှိရရှိနိုင်သော အသိပညာဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် သင့်လျော်သော မဟာဗျူဟာများကို ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။ ရောဂါကူးစက်ခံရသူများ၏ 80% နီးပါး (ဤရာခိုင်နှုန်းမှာ နဂိုအခြေအနေမရှိသော ငယ်ရွယ်သောလူဦးရေကို ရည်ညွှန်းသည်) သည် ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ၎င်းတို့သည် ပြန်လည်ကောင်းမွန်နိုင်သော်လည်း အခြားသူများထံ ကူးစက်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ယူကေတွင် မကြာသေးမီက လေ့လာမှုတစ်ခုအရ သက်ကြီးရွယ်အိုများ (ပျမ်းမျှ အသက် 72 နှစ်) သည် ခုခံအားစနစ်ကို ထိခိုက်နိုင်သည့် အခြားသော နဂိုရှိပြီးသားရောဂါများ မပိုင်ဆိုင်ပါက COVID-19 မှ ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အိန္ဒိယသည် ယခုအချိန်တွင် ကန့်သတ်မှုအား အဆင့်လိုက်ဖြေလျှော့ရန်နှင့် လူများကို နွားကိုယ်ခံစွမ်းအားကို ဖြည်းညှင်းစွာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ခွင့်ပြုရန် မျှော်လင့်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။
***
ရေးသားသူ- Harshit Bhasin
ဤဝဘ်ဆိုဒ်တွင် ဖော်ပြထားသော အမြင်များနှင့် ထင်မြင်ယူဆချက်များသည် စာရေးသူ(များ) နှင့် အခြားပံ့ပိုးကူညီသူ(များ) ၏ တစ်ခုတည်းသာဖြစ်ပါက၊
